Mitt pedagogiske grunnsyn minnar kan hende mest om eit tre med mange røter som strekkjer seg ulike vegar. Dette er eg nok ikkje aleine om å meine, det er som kjend ikkje eit einaste tre eller menneske som er heilt likt det neste. ”Pedagogisk grunnsyn er dei ideane og oppfatningane som ligg i botn for dine pedagogiske handlingar.” Eg har endå så lite kjennskap til dei ulike grunnsyna at det vert vanskeleg for meg å vera samd i eit enkelt, eg tykkjer dei alle har mykje fornuftig å fara med. Men når eg tenkjer på kva pedagogisk grunnsyn tyder, trekkjer eg straks parallellar til ei verd utafor den pedagogiske, ei verd der eg ikkje veit kva pedagogisk grunnsyn tyder. Eit pedagogisk grunnsyn er ein filosofi som ligg til grunn for dei handlingane ein vel å gjera, mykje det same kan seiast om verdiar og haldningar elles i livet, og slike har eg jo frå før. Det er med erfaringa, haldningane og verdiane eg har frå verda før dette blogg innlegget eg er i stand til å i det heile danna meg eit vagt pedagogisk grunnsyn.
Dersom eg spør meg sjølv korleis ein best kan læra på skulen, lyt eg først svara på kva ein skal læra og kvifor ein skal læra, særskild det siste spørsmålet vil eg tru har stor innverknad på svaret på det første. Er skulen til for den einskilde eleven? Eller er skulen til for å oppretthalda det velstandsamfunnet me i dag er blitt vande med? Svaret på dette er vel neppe enten eller, det eine må ein ha for å få det andre. Det er vel kan hende difor mitt eige vage pedagogiske grunnsyn ber preg av at eg har henta idear frå dei ulike retningane. Blant anna tykkjer eg at behaviorismen sitt straff og belønning system (Skinner) kan vera verdt å vektleggja i skulen. Dette med straff og belønning er jo i stor grad med å påverke oss menneske i dagleglivet, mange av dei handlingane me gjer er egoistiske, me gjer dei dersom/sidan me får ei form for belønning. Behaviorismen meiner òg at menneske er forma av miljøet dei lev i, dette tykkjer eg i stor grad er sanninga. Eit konsekvens av dette kan vera auka fokus på å betra miljøet, både på skulen, i heimen og elles i samfunnet. Kan hende kan dette samanliknast med det økologiske/system perspektivet, og Brofenbrenner sin modell der alt i eit samfunn heng saman, dersom eitt ledd i samfunnet vert råka, vert resten råka. Difor kan ein seia at dette perspektivet òg kan hende har eit auka fokus på eit bra miljø. Dette er i tråd med mine eigne meiningar om at skulen i dag har fått for mykje av det oppdragar ansvaret heimen og samfunnet elles burde ta meir del i.
Eg kan berre konkludera med at det er mange ting eg kjenner meg att i hjå dei ulike perspektiva, og eg ser storleg fram til å læra både dei, samt meg sjølv betre å kjenna.
torsdag 25. september 2008
torsdag 11. september 2008
Den "fyrste god morgon"
No er tida komen, endeleg skal eg få koma ut i skulen og prøva meg. Eller i alle høve sjå nokon andre gjera det, det er jo fyrst og fremst ein observasjonspraksis me no skal ut i. Dette både gruar og gler eg meg til.
Då eg tok grunnfag musikk ifjor, hadde me noko som vart kalla "praksisrelatert prosjekt". Gjennom ein to vekers periode skulle me lage ei slags musikalsk førestilling med to tredje klassar, me skulle dramatisere barneboka "Heavykatten", skriven av Roar Kaldestad. Desse to vekene var prega av mykje planlegging, og lite tid med elevane, litt for lite tid diverre. Forfattaren var sjølv med, både under planlegginga og framsyninga. Desse to vekene var for meg særs spanande og lærerike. Sjølv om tida me fekk med elevane var begrensa, var dette noko som ga meirsmak. Dessutan vart resultatet ei framifrå flott musikalsk dramatisering.
Sett bort ifrå dette, er den einaste erfaringa eg har med grunnskulen den erfaringa eg tilegna meg gjennom ni år bak skulepulten. Difor er eg no spent på å få eit lite innblikk i korleis skulekvardagen utartar seg, sett frå "den andre sia". På førehand har eg prøvd å gjere meg nokre tankar om kva eg kan venta meg, samt kva førebuingar eg sjølv kan gjera for å få best mogleg utbyte av denne fyrste praksis veka. Eg har sjølv mange tankar rundt korleis eg sjølv vil verta som lærar, men i den pedagogiske verda er eg kun å rekna som kalv, kan hende ikkje det eingong. Grunna mi manglande pedagogiske erfaring trur eg det er viktig for mi eiga læring at eg så godt det lar seg gjera legg frå meg mine eigne meiningar heime på frukostbordet, og verkeleg opnar sinnet for nye inntrykk. Med det meiner eg ikkje at eg skal la meg forma som eit såpestykkje, den kognitive evna me menneske innehar er jo tross alt noko av det viktigaste som gjer oss til det menneske me er. Men at eg går denne praksisperioden i møte med eit ope sinn trur eg er essensielt for at både eg og andre, både elevar, studentar og lærarar skal få best mogleg utbyte av denne veka. Elles tykkjer eg at me i klassa har utarbeidd ein strålande forventningsplan som er verdt å vektleggje, dersom eg tek utgangspunkt i denne plana og klarar å fylgje den, ligg alt til rette for læring.
Då eg tok grunnfag musikk ifjor, hadde me noko som vart kalla "praksisrelatert prosjekt". Gjennom ein to vekers periode skulle me lage ei slags musikalsk førestilling med to tredje klassar, me skulle dramatisere barneboka "Heavykatten", skriven av Roar Kaldestad. Desse to vekene var prega av mykje planlegging, og lite tid med elevane, litt for lite tid diverre. Forfattaren var sjølv med, både under planlegginga og framsyninga. Desse to vekene var for meg særs spanande og lærerike. Sjølv om tida me fekk med elevane var begrensa, var dette noko som ga meirsmak. Dessutan vart resultatet ei framifrå flott musikalsk dramatisering.
Sett bort ifrå dette, er den einaste erfaringa eg har med grunnskulen den erfaringa eg tilegna meg gjennom ni år bak skulepulten. Difor er eg no spent på å få eit lite innblikk i korleis skulekvardagen utartar seg, sett frå "den andre sia". På førehand har eg prøvd å gjere meg nokre tankar om kva eg kan venta meg, samt kva førebuingar eg sjølv kan gjera for å få best mogleg utbyte av denne fyrste praksis veka. Eg har sjølv mange tankar rundt korleis eg sjølv vil verta som lærar, men i den pedagogiske verda er eg kun å rekna som kalv, kan hende ikkje det eingong. Grunna mi manglande pedagogiske erfaring trur eg det er viktig for mi eiga læring at eg så godt det lar seg gjera legg frå meg mine eigne meiningar heime på frukostbordet, og verkeleg opnar sinnet for nye inntrykk. Med det meiner eg ikkje at eg skal la meg forma som eit såpestykkje, den kognitive evna me menneske innehar er jo tross alt noko av det viktigaste som gjer oss til det menneske me er. Men at eg går denne praksisperioden i møte med eit ope sinn trur eg er essensielt for at både eg og andre, både elevar, studentar og lærarar skal få best mogleg utbyte av denne veka. Elles tykkjer eg at me i klassa har utarbeidd ein strålande forventningsplan som er verdt å vektleggje, dersom eg tek utgangspunkt i denne plana og klarar å fylgje den, ligg alt til rette for læring.
torsdag 4. september 2008
Kvifor akkurat lærar?
Yrkesvalet har for meg vore ein lang og svingete veg. Eg har opp gjennom åra vore meir eller mindre innom mange forskjellige yrke. Det at eg til slutt valde å byrja på lærarskulen er det, som for dei fleste andre, mange grunnar til. Båe foreldra mine er lærarar, eg har frå barndomen av vorte konfrontert med mange og ulike utfordringar i forbindelse med jobben deira, både av fagleg og privat karakter. Eg har såleis allereie i ung alder danna meg eit bilete av korleis kvardagen for ein lærar utarta seg. Det var difor klart for meg; at lærar, det skulle det ikkje bli av meg.
I dei seinare år, etter ein smakebit av diverse andre yrke, stod det klarare og klarare for meg at kvardagen for ein lærar kanskje ikkje var så fjern likevel. No ser eg fram til det eg trur og håpar vert ein variert og utfordrande kvardag, både i studietida og når eg endeleg er ferdig utdanna lærar.
Eg likar veldig godt å arbeida med menneske, og spesielt born, sjølv om eg nok kjenner at min plass ikkje er blant dei aller minste, men heller hjå dei ein kan kalla ”ungdom”. Eg ser òg for meg at ein skule er ein dynamisk arbeidsplass, det er noko eg sjølv set stor pris på. ”Forandring fryder” heiter det seg, for meg er det særs viktig at det både er og vert sett krav til utvikling. Å arbeida som lærar vil eg tru inneber mange forskjellige utfordringar, det å forhalda seg til så mange forskjellige menneske ”samstundes”, til dømes elevar, foreldre og lærarar, verka på meg utruleg spanande. Ein av dei aller viktigaste grunnane til at eg i dag er lærarstudent er akkurat den kontakten eg (forhåpentlegvis) får med elevane. Det å føla at ein verkeleg er til hjelp for eit anna menneske er noko heilt spesielt, lærarrolla er for mange unge i dag særs viktig, ikkje berre for å lære lesing og skriving.
Lærarrolla i dag
Som nemnd i dei fleste pedagogikk timar så langt, er ikkje læraren si oppgåve eine og åleine fagleg undervisning, i dagens samfunn tek læraren i større og større grad over foreldreansvaret, oppdragarrolla. Læraren vil, og skal alltid etter mi meining, ha ei stor rolle i oppdraginga av born, men vegen vi går i dag er ein farleg veg å gå. I enkelte tilfelle kan det verka som om foreldra heilt eller delvis har fråskrive seg ansvaret for borna deira. Kan vi vente oss at ein lærar som allereie har for mykje å fylle kvardagen med, skal ta på seg dette ansvaret og gjere ein god jobb? Eg tykkjer at alle er tent med å snu denne trenden, det må atter ein gong forventast at foreldre skal ta meir ansvar for borna sine. Samstundes som eg ser dette som eit problem, ser eg òg at dette er ein del av læraren sin kvardag. Å ta del i og påverka oppveksten til eit menneske er nok både utfordrande og spanande.
I dei seinare år, etter ein smakebit av diverse andre yrke, stod det klarare og klarare for meg at kvardagen for ein lærar kanskje ikkje var så fjern likevel. No ser eg fram til det eg trur og håpar vert ein variert og utfordrande kvardag, både i studietida og når eg endeleg er ferdig utdanna lærar.
Eg likar veldig godt å arbeida med menneske, og spesielt born, sjølv om eg nok kjenner at min plass ikkje er blant dei aller minste, men heller hjå dei ein kan kalla ”ungdom”. Eg ser òg for meg at ein skule er ein dynamisk arbeidsplass, det er noko eg sjølv set stor pris på. ”Forandring fryder” heiter det seg, for meg er det særs viktig at det både er og vert sett krav til utvikling. Å arbeida som lærar vil eg tru inneber mange forskjellige utfordringar, det å forhalda seg til så mange forskjellige menneske ”samstundes”, til dømes elevar, foreldre og lærarar, verka på meg utruleg spanande. Ein av dei aller viktigaste grunnane til at eg i dag er lærarstudent er akkurat den kontakten eg (forhåpentlegvis) får med elevane. Det å føla at ein verkeleg er til hjelp for eit anna menneske er noko heilt spesielt, lærarrolla er for mange unge i dag særs viktig, ikkje berre for å lære lesing og skriving.
Lærarrolla i dag
Som nemnd i dei fleste pedagogikk timar så langt, er ikkje læraren si oppgåve eine og åleine fagleg undervisning, i dagens samfunn tek læraren i større og større grad over foreldreansvaret, oppdragarrolla. Læraren vil, og skal alltid etter mi meining, ha ei stor rolle i oppdraginga av born, men vegen vi går i dag er ein farleg veg å gå. I enkelte tilfelle kan det verka som om foreldra heilt eller delvis har fråskrive seg ansvaret for borna deira. Kan vi vente oss at ein lærar som allereie har for mykje å fylle kvardagen med, skal ta på seg dette ansvaret og gjere ein god jobb? Eg tykkjer at alle er tent med å snu denne trenden, det må atter ein gong forventast at foreldre skal ta meir ansvar for borna sine. Samstundes som eg ser dette som eit problem, ser eg òg at dette er ein del av læraren sin kvardag. Å ta del i og påverka oppveksten til eit menneske er nok både utfordrande og spanande.
Abonner på:
Innlegg (Atom)
